Δευτέρα 29 Νοεμβρίου 2010

Ελπίζω στο 51ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου


Την επόμενη εβδομάδα ξεκινάει το 51ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Καθυστερημένα σε σχέση με τις προηγούμενες χρόνιες, αλλά όπως φαίνεται πάνω στην ώρα που θα ξεκινήσει να χαλάει ο καιρός, και να έχει κρύο. Γιατί δεν νοείται Φεστιβάλ Κινηματογράφου, χωρίς κρύο, βροχή και συννεφιά.


Τα τρία τελευταία φθινόπωρα τα θυμάμαι λόγω του Φεστιβάλ. Από το πρώτο έτος που ήρθα για να σπουδάσω στη Θεσσαλονίκη, περίμενα πώς και πώς να έρθουν αυτές οι μέρες. Αυτή η περίοδος για τη Θεσσαλονίκη είναι ίσως η καλύτερη. Έρχεται κόσμος από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας και του κόσμου, άλλοι για επαγγελματικούς λόγους και άλλοι απλά για να παρακολουθήσουν το φεστιβάλ. Όλα τα έντυπα κάνουν αφιερώματα σε αυτήν, στη νυχτερινή της ζωή, από το πού πάνε οι "φεστιβαλιστές" τις ώρες που δεν είναι σε μια αίθουσα, μέχρι και το τι τρώνε.

Όλα αυτά όμως δεν μπορούν ούτε στο ελάχιστο να δώσουν την πραγματική γεύση του φεστιβάλ, και του πώς είναι να το ζεις. Κόσμος να πηγαινοέρχεται μεταξύ της πλατείας Αριστοτέλους -που βρίσκεται το Ολύμπιον- και του χώρου του Λιμανιού που βρίσκονται οι άλλες αίθουσες, μέσα στις αποθήκες. Συζητήσεις που ακούς δίπλα σου για τις ταινίες που θα δεις, ή που είδε κάποιος άλλος. Προτάσεις, διαφωνίες, προβλέψεις για τα βραβεία του διαγωνιστικού τμήματος, σελίδες από εφημερίδες με τις επίσημες προτάσεις των κριτικών της κάθε μιας -καθώς πολλές από τις ταινίες τις έχουν δει σε προηγούμενα φεστιβάλ.

Γενικά υπάρχει μια ζωντάνια και μια κινητικότητα στην πόλη εκείνες τις μέρες, που ο καθένας τη βιώνει διαφορετικά. Η χαρά, που υπάρχει όταν έχεις ανακαλύψει μια ταινία από μια χώρα, που δεν περίμενες να έχει ούτε την υποτυπώδη κινηματογραφική παραγωγή, η λύπη και η βαρεμάρα όταν βλέπεις κάποια ταινία που δεν άξιζε, το τρέξιμο από τη μία αίθουσα στην άλλη για να προλάβεις την επόμενη προβολή, οι συζητήσεις που γίνονται με όσους συντελεστές της ταινίας που παρακολουθήσες έχουν έρθει στο φεστιβάλ, το πρωινό ξύπνημα για να κλείσεις τηλεφωνικά τα εισιτήρια της επόμενης μέρας, το στρίμωγμα έξω από τις πόρτες της εισόδου στης αίθούσες και τόσα άλλα.

Προσωπικά, έχω πολλές αναμνήσεις από το φεστιβάλ. "Γνώρισα" τον Νίκο Νικολαΐδη σαν σκηνοθέτη στο αφιέρωμα που έγινε στο παρθενικό μου φεστιβάλ, βλέποντας σχεδόν όλη την φιλμογραφία του. Την επόμενη χρονιά παρακολουθήσα όσο πιο πολύ μπορούσα τα τμήματα του προγράμματος του φεστιβάλ "Μέρες ανεξαρτησίας" και "Ματιές στα Βαλκάνια", όπου και είδα κάποιες από τις πιο δυνατές ταινίες στη ζωή μου, χωρίς καμία προσπάθεια για ωραιοποίηση της πραγματικότητας από τους κινηματογραφιστές. Στο τελευταίο παρακολούθησα κυρίως το διαγωνιστικό πρόγραμμα, και είδα σχεδόν όσες ταινίες βραβεύτηκαν.

Επίσης, δεν μπορώ να ξεχάσω την καταιγίδα μετά από μία πολύ περίεργη ιαπωνική κωμωδία, που τελείωσε στις 2 τα ξημερώματα, το πόσο είχα βραχεί μέχρι να βρω ταξί και το ότι έχασα τις 2 επόμενες μέρες του φεστιβάλ, καθώς αρρώστησα. Βλέποντας ταινίες μια μέρα αντιμετώπισα μια πολύ άσχημη είδηση που έμαθα λίγο πριν μπω στην αίθουσα για την πρώτη που θα έβλεπα εκείνη τη μέρα. Ευτυχώς ήταν αρκετά καλές, και κατάφερα να ξεχαστώ.

Είμαι πολύ περίεργος για το φετινό φεστιβάλ. Ο νέος διευθυντής, η εισαγωγή του περίφημου τμήματος "Νέοι Ορίζοντες" το οποίο δεν είχα προλάβει στη προηγούμενη "ζωή" του, τα στενά οικονομικά πλαίσια που επιβάλλουν πιο επιλεκτική την επιλογή του συνόλου των ταινιών, μου έχουν δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες. Ελπίζω σε δύο περίπου εβδομάδες που θα προβληθεί η ταινία λήξης, να μην έχουν διαψευστεί.

Πληροφορίες για το φεστιβάλ μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.filmfestival.gr/


Γράφτηκε για το fititis.gr

Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

Πανωλεθρίαμβος



Η συμμετοχή μου στη Γλυκιά συμμορία του Νίκου Νικολαΐδη -με τη Δέσποινα Τομαζάνη, τη Δώρα Μπασκλαβάνου, τον Τάκη Μόσχο, τον Τάκη Σπυριδάκη στους βασικούς ρόλους, τον Άλκη Παναγιωτίδη σε ένα ενισχυτικό ισοκράτημα ξανθής απειλής και αιμορραγούσης μάσκας, τη Λένα σε καραμελένιο γυμνό απενοχοποιημένο σεξαπήλ και την μπαρόκ ατμόσφαιρα με το αιχμηρού λούσου περιθώριο της Μαρί-Λουίζ - με ξαναβάζει στην οικεία νικολαΐδειο εξτραβαγκάντσα. Τα παιδιά παίζουν επικίνδυνα παιχνίδια, πανάκριβα ωστόσο, που τα ξεπετάνε με καταναλωτική περιφρόνηση κάτω από μεταλλικές γκριζόμαυρες μουσικές και ατσάλινα βλέμματα.

Καθώς υποδέχομαι τη συμμορία στο πάρτυ μου, ρωτάω (σύμφωνα με το σενάριο) πώς πάει η επανάσταση, για να πάρω την απάντηση από την Τομαζάνη: "Γαμιέται, γαμιέται". Δεν ακούω στοπ απ' το σκηνοθέτη μας, οπότε ξανανοίγω τη πόρτα, κοιτάζω γύρω, καθώς η κάμερα ρολλάρει, και το ρίχνω:
"Καμία άλλη ανωμαλάρα;"



"Στοπ, εντάξει", κάνει ο Νικολαΐδης γελώντας για τον αυτοσχεδιασμό μου εν μέσω σκασμένων στα γέλια τεχνικών και συνεργατών.



απόσπασμα από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Τζούμα "Πανωλεθρίαμβος",

Τετάρτη 24 Νοεμβρίου 2010

Βιβλίο τσάι και συμπάθεια.


Δεν έχω ξεχάσει ποια ήταν η πρώτη φορά που πήγα σε δανειστική βιβλιοθήκη. Θυμάμαι πως έβλεπα τη μητέρα μου να διαβάζει βιβλία τα οποία στο πλάι είχαν ένα αυτοκόλλητο με λίγα μαύρα γράμματα τα οποία δεν καταλάβαινα τι σημαίνουν.

Μια μέρα που ήμαστε μαζί έξω, είχε μια σακούλα την οποία κάποια στιγμή μου έδωσε να την κρατήσω. Ήταν αρκετά βαριά, και εγώ ήμουν περίεργος να μάθω το λόγο. Την άνοιξα και είδα πως ήταν γεμάτη με βιβλία με λευκό αυτοκόλλητο στο πλάι. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα πως τα βάζει σε σακούλες, και γι'αυτό δεν τα βρίσκω όταν ψάχνω. Η σιγουριά μου ότι είχα βρει λύση σε κάποια από τις αρκετές απορίες που είχα εκείνο το διάστημα δε διήρκησε πολύ. Κατάλαβα πως έκανα λάθος γιατί είδα πού πάνε αυτά τα βιβλία όταν φεύγουν από το σπίτι μου.

Η δανειστική βιβλιοθήκη βρισκόταν σε μια αίθουσα του Πνευματικού κέντρου, με αυτόνομη είσοδο στο πλάι του κτιρίου. Δεν την είχα προσέξει ποτέ, παρότι στο Πνευματικό κέντρο πηγαίναμε αρκετά συχνά με το σχολείο για να παρακολουθήσουμε διάφορες εκδηλώσεις, θέατρικα έργα κτλ. Εκείνη η πλευρά του κτιρίου τα απογεύματα ήταν από τα "άβατα" για όσους δεν πήγαιναν τουλάχιστον τρίτη γυμνασίου, κι έτσι ποτέ δεν είχα περάσει από εκεί.

Η στιγμή που μπήκα μέσα εκτός του ότι μου έλυσε την απορία που είχα, μου δημιούργησε άλλες. "Τι είναι εδώ;", "Γιατί έχει τόσα βιβλία;", "Ποιος τα παίρνει;", "Πώς τα παίρνεις;", "Γιατί τα γυρίζεις πίσω;" και κυρίως "Πώς μπορώ να πάρω κι εγώ;". Τότε μου εξήγησαν τι ακριβώς είναι η δανειστική βιβλιοθήκη, και μου έδωσαν μια κάρτα για να μπορώ να δανείζομαι βιβλία κι εγώ. Στην αρχή πήγα εκεί που πήγαιναν όλοι οι "μεγάλοι", αλλά τότε μου εξήγησε η υπάλληλος ότι αυτά τα βιβλία δεν είναι για μένα -μου το έλεγε και η μητέρα μου, αλλά δεν με έπειθε. Τότε με πήγε σε ένα διπλανό χώρο, σαφώς μικρότερο, αλλά με ράφια που μπορούσα να δω όλα τα βιβλία και όχι μόνο αυτά που βρισκόταν χαμηλά.

Τότε ξεκίνησε η πρώτη φάση βιβλιοφαγίας η οποία διήρκησε γύρω στα πέντε χρόνια και είχε ώς αποτέλεσμα να διαβάσω ό,τι βιβλίο υπήρχε με ήρωες εφήβους-ντεντέκτιβ και όχι μόνο, αλλά πάντα στο ίδιο ύφος. Στο λύκειο αυτό σταμάτησε. Μπορεί να ήταν λόγω έλλειψης χρόνου ή όρεξης. Κυρίως όμως μου έφταιγε που δεν έβρισκα κάτι ενδιαφέρον να διαβάσω.

Τελείωσα το λύκειο, και έγινα φοιτητής στη Θεσσαλονίκη. Μια μέρα περπατώντας στο κέντρο, χάθηκα. Έψαχνα να βρω τη θάλασσα ή την Καμάρα για να προσανατολιστώ. Ψάχνοντας είδα ένα μεγάλο κτίριο μπροστά μου, το οποίο ήταν η κεντρική δημοτική βιβλιοθήκη. Βρήκα την Καμάρα, αλλά δεν είχα ξεχάσει εκείνο το κτίριο, κι έτσι αποφάσισα να πάω να δανειστώ βιβλία να διαβάσω.

Χάρη σε αυτή τη βιβλιοθήκη γνώρισα πολλούς συγγραφείς και διάβασα τόσα βιβλία, όσα δεν είχα διαβάσει ποτέ. Παράλληλα άρχισα να αγοράζω νέα ή παλαιότερα βιβλία συγγραφέων που "γνώρισα" και αγάπησα. Στη βιβλιοθήκη, όμως, δεν έχω σταματήσει να πάω από τότε. Δεν είναι δυνατόν -για οικονομικούς κυρίως λόγους- οι φοιτητές να αγοράζουν όλα τα βιβλία που θέλουν να διαβάσουν. Η τιμή των βιβλίων είναι αρκετά υψηλή, και κάποιος που διαβάζει συστηματικά χρειάζεται γύρω στα 100-120 ευρώ το μήνα. Η βιβλιοθήκη όμως είναι ένας χώρος που μπορεί να λειτουργήσει παράλληλα/συμπληρωματικά με την αγορά βιβλίου.

Επίσης, μπορεί να μυηθεί κάποιος στην ανάγνωση βιβλίων λόγω των δανειστικών βιβλιοθηκών. Τώρα ειδικά, που ζούμε σε περίοδο κρίσης, και τα λεφτά όλων μας λιγοστεύουν είναι μια πολύ καλή λύση, η οποία μπορεί να σου κρατήσει συντροφιά για πολλές ώρες και μέρες. Και το σημαντικότερο, δεν έχει κανένα απολύτως κόστος.

Αξίζει να κάνουν όλοι μια επίσκεψη σε κάποια βιβλιοθήκη. Σε κάποιους θα αρέσει, σε άλλους όχι. Κάποιοι μπορεί να "κολλήσουν" και να ερωτευτούν το βιβλίο, και κάποιοι άλλοι να τους κοροϊδέψουν γι' αυτό. Κανένας πάντως, δεν πρόκειται να βγει χαμένος από μια επίσκεψη. Μόνο κερδισμένος μπορείς να βγεις από ένα χώρο με τόσα βιβλία.

Στη Θεσσαλονίκη μπορεί κάποιος να δανειστεί βιβλία απο τις δημοτικές βιβλιοθήκες, τη βιβλιοθήκη της σχολής του (αν είναι φοιτητής), τη βιβλιοθήκη του Γερμανικού Ινστιτούτου Goethe, τη βιβλιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου ,την βιβλιοθήκη του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου κ.α.

Στην Αθήνα, στην Εθνική Βιβλιοθήκη , ΕΛΙΑ, στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στο ΕΜΠ,στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη,στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών κ.α.

Γράφτηκε για το fititis.gr

Τετάρτη 3 Νοεμβρίου 2010

Δημοτικές(;) και Περιφερειακές(;) εκλογές

Μετά και τη διακαναλική συνέντευξη του κ.Παπανδρέου, είμαστε σίγουροι πως οι αυτοδιοικητικές εκλογές μόνο αυτοδιοικητικές δεν πρέπει να χαρακτηρίζονται. Ο πρωθυπουργός, σηκώνοντας το γάντι που πέταξε ο κ.Σαμαράς πολιτικοποίησε πλήρως και αυτή την εκλογική διαδικασία. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.

Ο κ.Σαμαράς, τασσόμενος με τη θέση της αριστερής αντιπολίτευσης ξεκίνησε τον "αντιμνημονιακό" του αγώνα με αφορμή τις επικείμενες εκλογές. Έχρισε όλους τους υποψηφίους δημάρχους ως επιλογές για τους ψηφοφόρους που θέλουν με την ψήφο τους τη Κυριακή να πούνε "όχι" στο μνημόνιο. Αυτό φάνηκε να δημιουργεί ρεύμα στον κόσμο, δίνοντάς αρκετά μεγάλα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις σε υποψηφίους δημάρχους οι οποίοι στηρίζουν την υποψηφιότητά τους στον αντιμνημονιακό τους λόγο, και στον αντιμνημονιακό στάση τους στη Βουλή.

Ο κ.Παπανδρέου βλέποντας τη δυναμική αυτών των υποψηφιοτήτων, επέλεξε να δώσει την διακαναλική συνέντευξη με τα γνωστά αποτελέσματα. Δηλαδή, να εκτός από το δίλημμα στηρίζω ή όχι το μνημόνιο, να υπάρχει και το δίλημμα στηρίζω τους υποψηφίους του κυβερνώντος κόμματος(με τη δικαιολογία της στήριξης των αλλαγών) ή θα γίνουν εκλογές. Κανένα από αυτά τα δύο, όμως, δεν έχει την παραμικρή σχέση με τα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σπάνια δίναμε την απαραίτητη σημασία στις εκλογικές διαδικασίες, πλην των βουλευτικών εκλογών. Στις προηγούμενες Ευρωεκλογές ψηφίζαμε για να στηρίξουμε ή όχι την κυβερνητική πολιτική (με προτροπή τότε της τωρινής Κυβέρνησης), αλλά τώρα είναι πολύ άστοχο αυτό που συμβαίνει.

Οι πόλεις, ειδικά οι μεγάλες, έχουν πάρα πολλά προβλήματα, πολλά από τα οποία είναι βασικά για την καθημερινότητα των κατοίκων τους. Τα σκουπίδια αυξάνονται συνεχώς, και οι απεργίες όσων εργάζονται στη συγκομιδή τους είναι όλο και πιο συχνές. Περιοχές του κέντρου γκετοποιούνται, και μετανάστες κατοικούν γύρω από αυτές χωρίς κανένα σχέδιο και καμία υγειονομική υποδομή. Τα χρέη των δήμων φτάνουν τα 3 δισ. ευρώ όπως μας πληροφορεί η Ελευθεροτυπία στις 11/08 και κανείς δεν μιλάει γι'αυτό.

Επίσης, εκτός από δημάρχους, θα εκλεγούν για πρώτη φορά φέτος περιφερειάρχες, τις αρμοδιότητες των οποίων λίγοι γνωρίζουμε. Σε αυτό, βέβαια δεν ευθυνόμαστε μόνο εμείς, καθώς κανείς δεν μας πληροφόρησε γι'αυτές. Οι υποψήφιοι ενδιαφερόταν κυρίως να μας δείξουν πόσο πολύ αντιπαθούν το μνημόνιο. Αυτό συνέβη ακόμα και με υποψηφίους περιφερειάρχες που στηρίζονται από τη συμπολίτευση!

Λίγες μέρες πριν δημοσιεύτηκαν οι αρμοδιότητές των περιφερειαρχών στα Νέα και τρόμαξα. Όχι μόνο για το πόσες είναι οι αρμοδιότητες που θα αναλάβει για τις οποίες δεν γνώριζα λεπτομέρειες, αλλά για την ελαφρότητα με την οποία πολλοί λέμε πως θα ψηφίσουμε κάποιον για αυτή τη θέση, όχι με βάση τις ικανότητες και το πρόγραμμά του, αλλά με το αν στηρίζει ή όχι το μνημόνιο.

Εδώ φαίνεται και η -μεγάλη- δικιά μας ευθύνη σε αυτό το θέατρο του παραλόγου που παρακολουθούμε εδώ και καιρό. Σπεύσαμε να δηλώσουμε πως θα στηρίξουμε υποψηφιότητες με πολιτικό και όχι αυτοδιοικητικό κριτήριο, πράγμα που ήταν επιλογή και επιδίωξη του κ.Σαμαρά. Κι έτσι σταδιακά φτάσαμε στη διακαναλική και στο δίλημμα που έθεσε ο κ.Παπανδρέου. Όσοι κατηγορούμε κάποιον από τους δύο, πρέπει να λαμβάνουμε υπ'όψιν μας και τη δική μας αντίδραση στα διλήμματα που μας έθεσαν.

Μετά την εκλογή των νέων δημοτικών αρχών και των περιφερειαρχών, το μνημόνιο θα εξακολουθεί να είναι στη ζωή και την καθημερινότητά μας, και ο κ.Παπανδρέου θα είναι ακόμα πρωθυπουργός ανεξάρτητα από το ποιος θα έχει εκλεγεί δήμαρχος Θεσσαλονίκης ή περιφερειάρχης Αττικής. Λόγω όλων αυτών, πρέπει να αδιαφορήσουμε για τα διλήμματα που θέλουν να θέσουν οι αρχηγοί των δύο μεγάλων κομμάτων και να ψηφίσουμε αυτό τον υποψήφιο που πιστεύουμε πως με το πρόγραμμά του θα βελτιώσει τη ζωή στην πόλη μας ή θα την διατηρήσει όπως είναι -αν είμαστε ικανοποιημένοι με αυτήν.

Τέλος, έχω μια απορία. Σε περίπτωση νίκης του κ.Κακλαμάνη στο δήμο Αθηνών -ή κάποιου άλλου υποψηφίου δημάρχου που διεκδικεί δεύτερη θητεία με τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας, ο κ.Σαμαράς θα δηλώσει πως με την εκλογή του οι κάτοικοι δείχνουν πόσο ικανοποιημένοι είναι με τη προηγούμενη θητεία του ή πως νίκησε το αντιμνημονιακό ρεύμα που δημιούργησε;